GYİAD Ekonomi Raporu: Koronavirüs Salgınının Türkiye ve Dünya Ekonomisine Etkileri - 2
Dünya Ekonomisinde Gelişmeler
Korona virüs salgınının dünya ekonomisi üzerindeki etkileri daha belirgin hale gelmeye başladı. Bu hafta içinde Birleşmiş Milletler dahil uluslararası tüm ilgili önemli kurumlar korona virüsün ekonomik ve sosyal etkilerine ilişkin beklentilerinde ikinci dünya savaşından sonra karşılaşılan en kötü kriz tanımını yapmaya başladılar. Mart ayına ilişkin açıklanan göstergelerde salgının etkileri özellikle reel kesim üzerinde daha çık görülmeye başlandı. Birçok ülkede sanayi PMI verileri çok sert daralmalara işaret etti. Nisan ayı ülkelerin uyguladığı geniş izolasyon önlemleri nedeniyle iktisadi faaliyetlerin dip yapacağı ay olacak. Merkez Bankalarının parasal destekleri de devam ediyor. ABD merkez bankası FED diğer ülke merkez bankalarına da swap ve repo işlemleri ile dolar likiditesi sağlamaya başladı. Ayrıca diğer ülkelerin elindeki ABD tahvillerini alarak da destek olacak. Emtia fiyatlar dip yaptı. Petrol fiyatları ise korona virüs salgın etkilerine ek yaşanan fiyat savaşı ile tarihi dip seviyelere geriledi. Ekonomide bu haftanın sürprizi ise Çin’in yeniden üretime geri dönmesi oldu.
Türkiye’de Gelişmeler
Korona virüs salgınının Türkiye’de yayılma hızı bu hafta arttı. 2 Nisan akşamı itibariyle vaka sayısı 18.135, vefat sayısı 356’ya ulaştı. Bu sayılar 26 Mart tarihi itibariyle 3-629 vaka ve 75 vefat şeklindeydi. Bir hafta içinde çok yüksek artışlar oldu. Bunda yapılan test sayınısındaki artışta etkili oluyor. Günde yaklaşık 15.000 test yapılmaya başlandı ve yüzde 15 oranında pozitif sonuç alınıyor. İlk kez illere göre dağılım sonuçları da açıklandı. Buna göre 81 ilde de vaka görüldü. Bu salgının Türkiye genelinde yayıldığını gösteriyor. İstanbul 8.852 vaka ile ilk sırada. İzolasyon önlemleri de kademeli olarak artıyor. Tüm ulaşım hatlarında kısıtlamalar arttı. Ancak sanayi üretimi halen açık tutulmaya devam ediyor.
Türkiye Ekonomisinde Gelişmeler
Korona virüsün ekonomi üzerindeki etkileri reel sektördeki yavaşlama olarak çok belirgin şekilde görülmeye başlandı. Mart ayında İSO PMI sanayi verisi 48,1 puan ile sert düşüş gösterdi. Sanayi firmalarının önemli bir bölümü nisan ayında ihtiyari olarak kapatma kararı aldı. Mart ayında ihracat yüzde 17,0 geriledi. Hizmetler sektöründe ise turizm, otelcilik ve ulaştırma alanlarında işler tamamen durma noktasına geldi. Bu hafta içinde ekonomide yeni önlemler açıklandı. Merkez Bankası yeni likidite olanakları sağladı. Eximbank da yeni kredi olanakları ilan etti. Kısa çalışma ödeneğine yoğun başvuru oldu. Vergi ötelemelerinden bazı sektörler yararlanırken, bazılarının yararlanmaması önemli sıkıntı yarattı. Diğer sektörlerde bu kapsam içinde girmek istiyorlar. İktisadi faaliyetlerde tam kapatma kararı alınabilir. Salgının yaygınlaşma hızının artması ile TL’nin değer kaybı da hızlandı. Nisan ayında salgın ve dolar zirve yaparken, iktisadi faaliyetler ve dış ticaret dip yapacak.